معنای پرچم آران
رنگ‌های سبز، سفید و قرمز، رنگ‌های ملی ایران هستند. حضور این رنگ‌ها در پرچم، وابستگی آران به ملت ایران و پیوند این سرزمین با هویت فرهنگی و تاریخی ایران را نشان می‌دهد. رنگ سبز نماد اسلام، سفید نشانهٔ صلح و راستی، و قرمز بیانگر شهادت، شجاعت و عشق به میهن است. این سه رنگ در کنار هم، هویت مشترک و ارزش‌های ملی را نمادینه می‌کنند.
خورشید در حال طلوع در مرکز پرچم، نماد حقیقت، بیداری تاریخی و آگاهی است. این تصویر، بازگشت نور پس از شبی تاریک و بیانگر امید و رستاخیز است.
خط آبی زیر خورشید، رود ارس را نشان می‌دهد. این رودک مرز طبیعیا فرهنگی نیست، بلکه مرزی سیاسی است که با هدف جداسازی سرزمین‌های ایرانی به‌صورت تحمیلی ترسیم شده. طلوع خورشید از شمال ارس بیان می‌کند که آن‌سوی رود نیز بیگانه نیست، بلکه بخشی از همان هویت تاریخی است. این تصویر، نشان می‌دهد که مرزهای اجباری نمی‌توانند بر آگاهی ملی غلبه کنند.
چرا پرچم جمهوری آذربایجان، پرچم ملی ما نیست؟
پرچم کنونی جمهوری آذربایجان، برخلاف بسیاری از پرچم‌های بومی و فرهنگی، نمادی برآمده از ایدئولوژی پان‌ترکیسم است.
این پرچم نخستین‌بار به‌عنوان نماد حزب مساوات معرفی شد. در دوران مساوات، نفوذ افکار عثمانی‌گرایی و پان‌ترکیسم بسیار شدید بود.
پرچم اولیه مساوات رنگ قرمز داشت و شامل هلال عثمانی و ستاره هشت‌پر بود. پس از تأسیس جمهوری دموکراتیک آذربایجان در سال ۱۹۱۸، نوار آبی (نشانهٔ تورانی‌گری و هویت ترک) و نوار سبز (نشانهٔ اسلام) به آن افزوده شد.
این نمادها گرایش‌های سیاسی آن دوره را بازتاب می‌دهند، اما هیچ ارتباطی با هویت واقعی و فرهنگ بومی منطقهٔ آران ندارند. زیرا در این سرزمین هنوز نوروز، چهارشنبه‌سوری، زبان فارسی و سنت‌های کهن زنده هستند، اما پرچم رسمی کشور بر پایه میراث عثمانی و ایدئولوژی‌های وارداتی شکل گرفته است.
آران یعنی چه؟
بر اساس منابع تاریخی، منطقه‌ای که در شمال رود ارس قرار دارد، در طول قرن‌ها با نام «آران»ا «آلبانیای قفقاز» شناخته می‌شده است. این نام‌ها از نظر جغرافیایی و فرهنگی دقیق هستند و در اسناد معتبر تاریخی نیز آمده‌اند.
حزب مساوات که در سال ۱۹۱۱ در تفلیس تأسیس شد، پس از فروپاشی امپراتوری روسیه در سال ۱۹۱۸ قدرت را در باکو به‌دست گرفت و برای دولت تازه‌تأسیس نام «جمهوری آذربایجان» را برگزید. در حالی که تا آن زمان، نام آذربایجان تنها به مناطق جنوبی رود ارس،عنی استان‌های آذربایجان ایران اطلاق می‌شد. این نام‌گذاری با هدف ایجاد نوعی پیوند ساختگی با آذربایجان ایران و زمینه‌سازی برای ادعاهای سیاسی آینده صورت گرفت.
در واقع، این منطقه هرگز در تاریخ با نام «آذربایجان» شناخته نشده است — نام درست و اصیل آن «آران» است. منطقهٔ آران شامل شهرهای باستانی چون باکو، گنجه، قره‌باغ، قوبا، شیروان، دربند و دیگر نواحی کهن می‌باشد.
در آن زمان، دولت ایران آشکارا به این تغییر نام اعتراض کرد. اما شوروی‌ها آن را پذیرفتند و در همان دوران اصطلاح «آذربایجان جنوبی» را نیز برای مناطق شمال‌غرب ایران رواج دادند. این واژه‌سازی هم بخشی از تبلیغات شوروی بود و پیش‌تر در منابع تاریخی سابقه‌ای نداشت.
امروز بسیاری از مردم از تفاوت این نام‌ها بی‌اطلاع‌اند. اما نام «آران» دقیق‌ترین و شایسته‌ترین نام برای این سرزمین از نظر تاریخ، هویت و حافظه فرهنگی است.
